Relatie tussen darm en brein: link met migraine

Wist je dat je darmgezondheid een rol kan spelen bij migraineaanvallen? Tijdens de Migraine World Summit 2025 deelde hoofdpijnexpert dr. Wade Cooper interessante inzichten over hoe je buik en brein nauw met elkaar samenwerken — en wat je daaraan kunt doen.

🧠 Waarom deze blog de moeite waard is om te lezen:

Je darm en brein zijn gelinked – Ontstekingen in je darmen kunnen bijdragen aan migraine, en andersom.

Migrainepatiënten hebben vaak een verstoorde darmflora – Wetenschappers ontdekken steeds meer specifieke bacteriën die bij migraine betrokken zijn.

Voeding kan een rol spelen, die bijdraagt aan gezonde darmen

De Verbinding Tussen Darm en Brein

Dr. Cooper benadrukte dat de zenuwen en het immuunsysteem van onze darmen nauw verbonden zijn met dezelfde systemen die migraine veroorzaken. Dit betekent dat ontstekingen in de darm direct kunnen leiden tot verhoogde gevoeligheid voor migraine, en andersom. Dit tweerichtingsverkeer verklaart waarom veel migrainelijders (ij/ei) ook darmklachten ervaren.

Wat Gebeurt er in je Darm Tijdens een Migraine?

Tijdens een migraine-aanval vertraagt de werking van de darmen, waardoor medicijnen slechter worden opgenomen en klachten zoals misselijkheid verergeren. Tegelijkertijd ontstaan er ontstekingen in de darmen zelf, die op hun beurt de ontstekingsreactie in het brein versterken. Dr. Cooper licht toe dat verhoogde niveaus van CGRP, een eiwit betrokken bij migraine, ook in de darmen worden gevonden en daar irritatie en ontstekingen kunnen veroorzaken.

De Rol van de Darmflora (Microbioom)

Onze darmflora, bestaande uit biljoenen bacteriën, speelt een cruciale rol bij het reguleren van stemming, energie en zenuwfuncties. Verstoring hiervan kan leiden tot verhoogde gevoeligheid voor migraine, evenals klachten zoals brain fog, licht- en geluidsovergevoeligheid en stemmingswisselingen. Volgens dr. Cooper hebben veel migrainepatiënten een verstoorde balans van darmbacteriën.

Een studie in Free Radical Biology and Medicine (2024) onderstreept het belang van een goede balans tussen bepaalde enzymen in de darmen die betrokken zijn bij ontstekings- en oxidatieve processen in het lichaam. Een verhoogde ontstekingsgevoeligheid en oxidatieve stress kan migraineaanvallen verergeren. Interventies die het microbioom herstellen kunnen deze balans gunstig beïnvloeden (De Matteis et al., 2024).

Causale Relatie en bacteriën in de darmen.

Volgens een grootschalige genetische studie gepubliceerd in The Journal of Headache and Pain (2023) is er een causale relatie tussen veranderingen in het darmmicrobioom en het ontstaan van migraine, vooral migraine zonder aura (Zhao et al., 2023). Een andere systematische review in Neurological Sciences (2025) vond consequent een verminderde microbiële diversiteit bij migrainepatiënten, met name een daling in gunstige soorten zoals Bifidobacterium en Lactobacillus (Riva et al., 2025).

Daarnaast blijkt uit onderzoek in Nutrients (2024) dat korteketenvetzuren (SCFA’s), die door darmbacteriën worden geproduceerd, neuro-inflammatie kunnen verminderen en mogelijk een beschermend effect hebben op migrainegevoeligheid (Martinez-Gonzalez et al., 2024).

Leaky Gut en Voedselgevoeligheden

Dr. Cooper legde uit dat het fenomeen ‘leaky gut’ (een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand) ervoor kan zorgen dat bepaalde stoffen in het lichaam terechtkomen die migraine kunnen uitlokken. Voedselgevoeligheden voor bijvoorbeeld gluten, zuivel, eieren en maïs kunnen op lange termijn ook de darm ontsteken en dus mogelijk migraine verergeren. Wellicht dat een bepaald dieet om bepaalde voedselgevoeligheden te vermijden invloed zou kunnen hebben op migraine, dit is echter niet voor iedereen zo. Je kan je namelijk voorstellen dat als er geen overgevoeligheid is voor een bepaald voedsel, het ook geen zin heeft om het te vermijden.

Cellen van het immuunsysteem en Migraine

Een andere interessante ontdekking is de rol van mastcellen, immuuncellen die zich zowel in de darm als in het brein bevinden. Bij migrainepatiënten zijn mastcellen vaak overactief, wat kan leiden tot extreme ontstekingsreacties, voedselintoleranties en zelfs huidklachten. Dit fenomeen, mastcelactivatiesyndroom genaamd, is sterk gelinkt aan migraine en darmproblemen.

Hoe Kun Je Darmgezondheid Verbeteren om Migraine te Verlichten?

Hoewel er nog veel onderzoek nodig is, noemt dr. Cooper een aantal praktische aanbevelingen:

• Vermijden van ontstekingsbevorderende voeding zoals gluten en zuivel voor enkele weken om te testen of migraine verbetert. Mogelijk kan deze voeding effect hebben op je migraine, maar dit kan heel persoonlijk zijn en hoeft niet voor iedereen te werken.
  
• Gebruik van multispecies probiotica met hoge concentraties goede bacteriën om het microbioom te herstellen. Al is het wetenschappelijk gezien niet aangetoond dat probiotica drankjes uit de supermarkt de juiste samenstelling hebben om het microbioom te beïnvloeden.
  
• Vermindering van stress, omdat chronische stress de darm kan prikkelen en ontstekingen kan versterken.

Nieuwe Ontwikkelingen en Toekomstige Kansen

Dr. Cooper ziet veel potentieel in toekomstige behandelingen zoals fecale microbiota transplantaties en nieuwe medicijnen die zich richten op specifieke darmreceptoren die betrokken zijn bij ontstekingsreacties. Ook voedingsinterventies zoals het mediterrane dieet of een laag-FODMAP-dieet worden steeds vaker onderzocht, zoals beschreven in een overzichtsartikel in The Journal of Headache and Pain (Delgado et al., 2020).

Conclusie

De sessie van dr. Cooper op de Migraine World Summit maakt duidelijk dat darmgezondheid een essentiële, maar nog onderbelichte factor is in het beheersen van migraine. Steeds meer onderzoek wijst op de rol van ontsteking, microbioomverstoring en de connectie tussen buik en brein.

Voeding lijkt hierin een belangrijke rol te spelen, maar het is essentieel om dit genuanceerd te benaderen. Hoewel sommige mensen baat hebben bij het vermijden van bepaalde voedingsmiddelen, zoals gluten of zuivel, betekent dit niet dat deze aanpak voor iedereen werkt. Er is op dit moment geen hard wetenschappelijk bewijs dat migraine structureel kan worden ‘genezen’ met een dieet alleen. Migraine blijft een complexe aandoening, waarbij persoonlijke factoren — zoals genetica, immuunreacties — sterk meespelen.

Toch kan het voor sommige mensen waardevol zijn om in overleg met een arts of diëtist te experimenteren met voeding, zeker als er aanwijzingen zijn voor voedselintoleranties of darmklachten. Kleine veranderingen, afgestemd op het individu, kunnen mogelijk bijdragen aan minder frequente of minder heftige aanvallen.

Wil je meer weten? Bekijk dan de volledige sessie van Dr. Wade Cooper tijdens de Migraine World Summit: Migraine Relief Through Gut Health: Science & Solutions​

Referenties gebruikt in dit artikel:

• De Matteis et al., 2024. Free Radic Biol Med, 215:157-168.
• Zhao et al., 2023. J Headache Pain, 24:73.
• Riva et al., 2025. Neurol Sci. [Online ahead of print]
• Martinez-Gonzalez et al., 2024. Nutrients, 16(2):337.
• Lee et al., 2022. Front Neurosci, 16:965145.
• Delgado et al., 2020. J Headache Pain, 21:121.