Migraine en hersenschudding: zoveel overeenkomsten, maar toch wezenlijk anders
Winnifred Noorlander zwom laatst de Noordzee over en haalde 57K euro op om aandacht te vragen voor mensen met langdurige gevolgen van een hersenschudding. Een enorme prestatie en ook Studio Migraine heeft gedoneerd om Winni te steunen in haar missie. Als je ooit een hersenschudding hebt gehad, klinkt het misschien bekend: hoofdpijn, overgevoeligheid voor licht, alles voelt te veel. Mensen met migraine herkennen dat maar al te goed. Het lijkt op elkaar – en toch is het iets heel anders. In deze blog gaan we in op de overeenkomsten en verschillen.
Wat is het verschil eigenlijk?
Een hersenschudding ontstaat na een val, een botsing of een klap tegen je hoofd. Er is meestal geen blijvende schade te zien op een scan, maar je hersenen raken tijdelijk ontregeld.
Migraine daarentegen zit in je systeem: je wordt ermee geboren. Het is een hersenaandoening waarbij de prikkelverwerking verstoord raakt. Het brein schiet dan als het ware in een “aanvalstand”, vaak met een flinke bonzende hoofdpijn en overgevoeligheid voor prikkels. (May & Schulte, 2016).
Waarom lijken ze zo op elkaar?
De klachten kunnen op elkaar lijken en zijn vaak een verzameling van de volgende symptomen:
- Heftige hoofdpijn
- Misselijkheid en duizeligheid
- Overprikkeling door licht en geluid
- Problemen met concentratie en geheugen
- Vermoeidheid die alles zwaarder maakt
Niet gek dus dat iemand na een hersenschudding zegt: “O, nu begrijp ik hoe migraine voelt.”
Maar toch: wezenlijke verschillen
Het grote verschil zit in het ontstaan.
- Hersenschudding: plotseling, na een ongeluk of val.
- Migraine: chronisch en genetisch bepaald, de aanvallen komen terug door uiteenlopende triggers.
Ook het beloop is anders. De meeste mensen herstellen van een hersenschudding binnen weken, soms duurt het langer (post-commotioneel syndroom Evans et al 2019, Lucas et al 2015). Winnifred zat drie jaar thuis met de gevolgen van een dubbele hersenschudding. In een klap was ze van een ambitieuze jonge dame thuis, en was de vaatwasser uitruimen al zwaar. Ze ervoer weinig begrip en geen hulp. Deze aanhoudende hersenschudding heeft dan weer overeenkomsten met mensen met migraine, beide invaliderende aandoeningen van de hersenen waardoor het omgaan met prikkels een enorme uitdaging is en wat lange tijd aanhoudt.
Wist je dat je door een enorme klap tegen het hoofd ook migraine kan ontwikkelen? Dit wordt ook wel ‘voetballers-migraine’ genoemd, bijvoorbeeld omdat het voor kan komen bij voetballers die een bal hebben gekopt.
Posttraumatische migraine: waar het overlapt
Na een ongeval kan er een hoofdpijnsyndroom ontstaan dat sterk op migraine lijkt. Dit wordt posttraumatische migraine genoemd en valt onder de paraplu van posttraumatische hoofdpijn (ICHD-3). De klachten – bonzende hoofdpijn, misselijkheid, overgevoeligheid voor licht en geluid – zijn vaak nauwelijks te onderscheiden van “gewone” migraine.
Hierdoor ontstaat er een bijzondere overlap: een hersenschudding kan leiden tot migraine-achtige aanvallen, terwijl iemand die al migraine had, juist méér of zwaardere aanvallen kan ervaren na een trauma. Voor de omgeving én voor artsen kan dit verwarrend zijn, maar het benadrukt hoe nauw hersenschudding en migraine met elkaar verbonden kunnen zijn.
Behandeling en herstel
Rust is het sleutelwoord bij een hersenschudding. Rust, langzaam opbouwen, soms begeleiding van een fysio of revalidatieprogramma. Mogelijk is dit anders als de hersenschudding langer aanhoudt en zijn er andere behandelingen nodig. Klik hier door naar wat thuisarts.nl adviseert hierover.
Migraine kan wel verbeteren, maar niet genezen. Bij migraine gaat het om een combinatie: aanvalsmedicatie (bijvoorbeeld triptanen), preventieve middelen (zoals bloeddrukverlagers, botox, CGRP-remmers), en leren omgaan met deze chronische aandoening.
Hoe kijkt de omgeving ernaar?
Bij zowel migraine als een hersenschudding speelt de omgeving een enorme rol in hoe iemand het herstel of de aanvallen ervaart. En dat is vaak ingewikkeld, voor beide kanten. Bij een hersenschudding lijkt er een directe aanleiding voor de klachten en hebben mensen wellicht begrip, echter raakt dat begrip soms ook op… ‘Heb je nu nog steeds last van toen je die klap had gehad….”
Onzichtbare klachten
Hoofdpijn, vermoeidheid, wazig zien of overprikkeling zijn niet zichtbaar. Van buitenaf lijkt iemand misschien “gewoon fit”. Dat maakt het voor anderen lastig te begrijpen waarom een hersenschudder/migrainelijder (ij/ei) ineens niet meer mee kan doen.
De ene dag is iemand uitgeschakeld, de andere dag lijkt het weer te gaan, dat is moeilijk te begrijpen en ook moeilijk om te plannen…
Ongeduld en frustratie
Bij een hersenschudding verwacht de omgeving vaak een herstelcurve: na een paar weken moet je toch beter zijn? Bij migraine verwacht men vaak dat je “gewoon een pilletje neemt”. In beide gevallen leidt dat tot onbegrip of druk, want helaas zijn beide aandoeningen niet makkelijk op te lossen.
Hoe help je een hersenschudder / migrainelijder (ij/ei)
- Erken dat de klachten echt zijn, ook al zie je ze niet.
- Luister zonder direct oplossingen aan te dragen. Soms is “ik geloof je” genoeg.
- Wees flexibel: plannen moeten soms op het laatste moment veranderen. Laat zien dat dat oké is.
- Vraag wat helpt: een donkere kamer, stilte, of juist een praktische handeling.
- Blijf steunen: niet alleen in de eerste weken na een hersenschudding, maar ook als klachten slepend of chronisch blijken.
Een hersenschudder vatte het mooi samen, wat ook een migrainelijder (ij/ei) voelt:
“Het moeilijkste is niet de pijn zelf, maar dat je steeds moet uitleggen waarom je er wéér niet bij kunt zijn.”
Conclusie
Migraine en hersenschudding hebben veel overlap in klachten, maar zijn fundamenteel anders. Het ene is acuut en meestal tijdelijk, het andere chronisch en aangeboren. Wat ze delen: de noodzaak van begrip, tijd en steun van de omgeving.
Meer weten over de actie van Winnie en haar verhaal lezen? Ga naar haar website
Bronnen
Evans, R. W. (2019). Post-traumatic headaches. Neurologic Clinics, 37(4), 751–764.
Lucas, S. (2015). Posttraumatic headache: Clinical characterization and management. Current Pain and Headache Reports, 19(10), 48.
May, A., & Schulte, L. H. (2016). Chronic migraine: Risk factors, mechanisms and treatment. Nature Reviews Neurology, 12(8), 455–464.
